Dialoog duurzamer dan debat

Het valt me zowel in de politiek (landelijk en locaal), als pers op dat er zo weinig dialoog is. En ‘debat’ is vaak niet meer dan het heen en weer roepen van goed in het gehoor liggende one – liners. Als het maar lekker klinkt scoort het. Maar wat scoor je dan? En voor wie? En waarvoor? Debatteren om het debatteren: zodat je kunt laten zien dat je snedige opmerkingen kunt maken en de ander verbaal kunt aftroeven? Praatprogramma’s volg ik om die reden nog nauwelijks. Ik vind dat er bijna nooit sprake meer is van een gesprek waarbij vanuit interesse tijd en aandacht besteed wordt aan wat een ander vindt. De vragen volgen elkaar in hoog tempo op, op een antwoord wordt vaak helemaal niet in gegaan. Ik vind dat van weinig respect getuigen voor je gesprekspartner en als kijker vind ik het niet interessant.

Ik vind dialoog vele malen interessanter. Letterlijke betekenis is tweegesprek van dia= twee en logos= rede of woord. Verschil tussen debat en dialoog is dat debat eenrichtingsverkeer is; het poneren van je mening en schieten op de ander zodra daar een gelegenheid voor is. Luisteren is er niet bij. Bij een dialoog is luisteren juist essentieel. Je neemt dat wat de ander zegt in je op, weegt het met jouw eigen ideeën of mening, vraagt naar verduidelijking en zet daar jouw mening naast. De intentie bij een dialoog is veel meer het tweerichtingsverkeer, de interactie en in wezen datgene wat de gesprekspartners bindt in plaats van wat hen scheidt. Dialoog creëert verbinding, debat creëert afstand.

De snelheid van de huidige communicatie middelen maakt dat een dialoog aangaan moeilijker is. We raken zo gewend aan het posten van snelle reacties dat even tijd nemen om te luisteren naar de ander, en vervolgens stil te staan bij wat we er zelf nu echt van vinden ondergesneeuwd raakt.

Dialoog gaat uit van het principe dat er (minstens) twee zijn: twee gesprekspartners, twee meningen, twee alternatieven, twee oplossingen, misschien ook wel twee problemen? Door dialogen aan te gaan leer je openstaan voor alternatieve oplossingen, andere meningen en (voor jou) niet voor de hand liggende ideeën. Dat geeft ruimte aan samenwerking, onorthodoxe verbindingen en – oplossingen.

Het interessante aan het communicatie proces is, dat dialoog meer tijd lijkt te vragen: luisteren naar anderen, je inleven erover nadenken etc. Debatteren gaat veel sneller: de ene mening tegenover de andere; en hup de conclusie is al getrokken. Echter, aan het einde van een debat zijn welk de standpunten duidelijk, maar niet hoe nu verder. Bij en dialoog is de start langzamer maar je eindigt altijd met een erkenning van gezamenlijkheid.

We leven in een complexe wereld met complexe problemen. Kansen voor het oplossen van zowel wereldproblemen als die van ons land, en ook op gemeentelijk niveau liggen vooral in samenwerking, krachten bundelen, verbindingen zoeken. Focussen op dat wat ons bindt in plaats van waar we van elkaar verschillen. Als we ons blijven richten op wat ons scheidt van anderen baseren we ons op angst en is onze blik altijd op het verleden gericht. We zullen wel moeten samenwerken en kijken naar de gemeenschappelijke belangen. Ook dit geldt op alle niveaus.

Er zijn inmiddels tal van voorbeelden van particulieren, ondernemers en andere organisaties die actie ondernemen bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid. Daar waar overheden eindeloos praten en steggelen over exacte formuleringen in slotdocumenten van een klimaattop zijn er verschillende organisaties en bedrijven die gewoon de handen ineen slaan en beginnen vanuit een gezamenlijk besef dat er iets moet gebeuren.

Het zou goed zijn als politici zich meer los zouden maken van de waan van de dag retoriek en zich zouden richten op het gezamenlijke belang van duurzame oplossingen. Ik zou graag meer dialoog zien in de Tweede Kamer, en ook in alle praatprogramma’s. Meer tijd om echt te luisteren naar elkaar. Meer aandacht voor het gemeenschappelijk belang in plaats van partij, machts- of kiezersbelang. Goed nadenken over de consequenties van politieke beslissingen en hiervoor de verschillende kanten van de medaille belichten.

En de pers zou dan wat minder hijgerig op zoek moeten naar scoops maar de juiste kritische vragen stellen die de benodigde afstand en reflectie creëren.

Ik ben eerlijk gezegd bang dat de persoonlijke en partijbelangen en de oplages van kranten en tijdschriften daar dan toch net iets teveel de boventoon voor voeren. En dat is jammer want zo blijven we op de korte termijn denken en handelen.

Geven en ontvangen

In deze feestmaand is ‘geven en ontvangen’ een thema waar je niet om heen kunt. Hoe zit dat in communicatie eigenlijk met geven en ontvangen?

Als het goed is is communicatie tussen mensen een wederzijds proces van zenden en ontvangen. Wanneer je iemand iets te zeggen hebt zendt je, geef je dus iets, en als luisteraar ontvang je. Toch?

Ja, en ook niet helemaal. Want als zender vraag je ook van de ontvanger. Je maakt gebruik van de tijd en aandacht van de ander, vaak misschien wel ongevraagd. Je vraagt dus de beschikbaarheid, tijd ruimte en aandacht van de ander. Dat is eigenlijk nogal wat.

Ik vind het wel een boeiend gegeven om zo naar gesprekken te kijken: wie geeft wat, en wie ontvangt? En als je geeft, geef je dan eigenlijk echt of vraag je eerder? Als je uitgebreid verslag doet van hoe jouw ochtend verlopen is aan wie geef je dan? En is er nog wel sprake van ontvangen aan de andere kant? In hoeverre ben je je bewust van de weg die jouw woorden afleggen? En ben je je bewust van of je woorden daadwerkelijk aankomen aan de andere kant?

Woorden doen echt iets in de communicatie. Ik schreef al eerder over de kracht van het woord. Door een training die ik volgde is mijn aandacht nu veel meer bij het letterlijk effect van woorden.

Taal is het materiaal waarmee je communicatie construeert. Het is boeiend om het letterlijk als substantie tussen jou en de ander te zien. Tastbaar materiaal. Woord is klank en klank is energie, trilling van lucht, je zendt dus trilling van jou naar de ander. Als ontvanger kun je dat, met wat oefening ook voelen, fysiek ervaren. Je merkt dan dat woorden echt binnenkomen, en een plek moeten vinden. ‘Het landt nog niet’ is dan niet meer alleen een gezegde maar kun je letterlijk nemen. Ook een mooie die ik laatst hoorde: “Dit resoneert nog niet bij mij”. Volgens mij is dat letterlijk zo.

Het is boeiend om met dit gegeven communicatie eens nader te bekijken. Woorden zitten niet alleen in ons hoofd maar spelen een directe en tastbare rol in de communicatie. Wat als je er van uit gaat dat ieder woord een brokje energie is dat door de ander verteerd moet worden? Wat vraag je dan van een ander met een uitgebreid verhaal met veel woorden? Wat is het soortelijk gewicht van de woorden die je gebruikt? Dien jij je woorden op in licht verteerbare hapjes? Merk je dat woorden weleens onverteerbaar zijn? Laat jij een ander weleens proeven aan jou woorden of schep je op in grote hoeveelheden?

Wat vraag jij van een ander door jou verhaal te vertellen? Wat kun jij een ander geven door zijn of haar woorden te ontvangen?

Ik merk dat ik me door zo naar communicatie te kijken meer bewust wordt van de verteerbaarheid van mijn eigen woorden. Ik merk dat als ik er op die manier aandacht aan besteed ik dan mijn woorden zorgvuldiger kies, en vooral merk ik dat ik minder woorden ga gebruiken. Meer pauzes in het gesprek, ruimte voor de woorden om opgenomen te worden door de ander en verwerkt te worden.

Ook de woorden van anderen volg ik zo bewuster en steeds beter merk ik wat ze doen; waar ze binnenkomen, en of ze eigenlijk wel binnenkomen en ze voor mij behapbaar zijn.

Net als met eten merk ik dat ik soms te haastig ben en me dan ‘overeet’ aan mijn eigen verhaal, of dat van een ander. In beide gevallen bekomt me dat niet goed. Als ik zorgvuldiger het proces van het gesprek volg is het effect dat ik meer contact en verbinding met de ander ervaar; ik proef dan letterlijk beter wat ik opneem. Daar waar er storingen in de communicatie zijn ben ik mezelf beter bewust van wat mijn woorden ‘doen’ bij een ander en probeer ik mijn woorden in kleinere hoeveelheden op te dienen bij de ander.

Communicatie wordt dan weer een wederkerig proces van geven en ontvangen, een balans tussen zender en ontvanger.

Wikileaks bron voor nieuwe machts stromen

Hoe gaan wij om met informatie?

Eeuwenlang betekende het in bezit hebben van informatie tevens het bezit van macht. In totalitaire regimes werd en wordt de bevolking informatie onthouden, of wordt informatie bewust verdraait om zo invloed uit te oefenen. Totalitaire regimes hebben niet zelden de pers in handen. 

De katholieke kerk heeft eeuwenlang bewust gebruik van gemaakt van macht op basis van informatie door tot ver in de 20^e eeuw Latijn te gebruiken in de heilige mis. Gewone mensen waren niet geschoold in Latijn, daardoor werden de teksten in de heilige schrift iets wat maar in het bereik van enkelen was. Dat mystificeerde de heilige geschriften en plaatste de geestelijken op een voetstuk: zij alleen waren in staat de religieuze teksten te vertalen en interpreteren.

Nog verder terug in de tijd waren het de monniken en priesters die als een van de weinige groepen in de bevolking het schrift beheersten en daardoor kennis op konden doen en verspreiden. Zij ontdekten al snel dat het op selectieve wijze verspreiden of juist achterhouden van informatie hen macht gaf en daar is door de eeuwen heen ook volop gebruik van gemaakt. Dat allerlei kennis zwart op wit stond gaf er een zweem van belangrijkheid aan, zeker nadat tijdens de Verlichting sterk de nadruk kwam te liggen op (mentale) kennis, empirische bewijzen e.d.

Niet voor niets hebben we een gezegde: “Kennis is macht”.

Interessant is om te zien wat het effect van internet is op het omgaan met informatie en de macht van het in bezit hebben van informatie. Informatie is van iedereen, en de omvang van de beschikbare kennis groeit nog steeds in een duizelingwekkend tempo doordat het aantal gebruikers van internet groeit en daarmee de hoeveelheid informatie die on -  line wordt gezet. Een nieuw tijdperk is aangebroken waarin iedereen (met een computer en internet verbinding) in principe aangesloten is op alle beschikbare informatie ter wereld. Dit heeft niet te overziene implicaties op de bestaande machtsverhoudingen, op diplomatieke omgang, op communicatie stijlen en op de ontwikkeling van mensen.

Ik ben geïntrigeerd en gefascineerd door de betekenis van deze ontwikkeling voor de machtsverhoudingen in de wereld. De commentaren van politici over de recente onthullingen van Wikileaks laat zien dat de huidige machthebbers niet echt voorbereid zijn, noch inspelen op de veranderde stand van zaken. Men ‘betreurt’ het , het zou ‘schadelijk’ zijn voor het diplomatiek verkeer, doet zijn uiterste best ‘schade’ te beperken, uitgelekte informatie te beschermen, controle uit te oefenen (o.a. door pogingen om de site van Wikileaks te hacken). Het komt allemaal neer op – mijns inziens- wanhopige pogingen de status quo te willen handhaven. Dat is een doodlopende weg.

Ik denk dat de huidige wereld vraagt om een nieuwe stijl van leidinggeven en communiceren. Als je volledig tot je door laat dringen dat datgene wat jij zegt en doet in principe voor de hele wereld zichtbaar is of kan zijn geeft dat verantwoordelijkheid in je communicatie. Wil je als leider nog serieus genomen worden dan zul je op lange termijn wel authentiek moeten zijn en congruent (doen wat je zegt). Je kunt immers maar zo om de oren worden geslagen met een ‘slip of the tongue’ of gedrag dat niet beantwoord aan je (politieke) idealen. En je hebt geen enkele invloed op de verspreiding van informatie over jou zelf, datgene wat je zegt en je handelen. Zie ook de recente ophef over PVV politici.

Of jou onwelgevallige informatie wordt opeens bekend gemaakt. Dat is bijvoorbeeld het geval met de architectuur studente die ontdekte dat de Israëlitische regering Palestijnse dorpen figuurlijk en daarmee ook letterlijk van de kaart heeft geveegd http://nos.nl/artikel/199130-machtelozen-verdwijnen-letterlijk-van-de-kaart.html. Een schoolvoorbeeld van manipulatie met cijfers en informatie. De subjectiviteit en selectiviteit van omgaan met informatie is hier wel heel scherp blootgelegd.

De oude politiek van verdeel en heers op basis van schaars beschikbare informatie zou weleens ten dode opgeschreven kunnen raken. Machthebbers kunnen eenvoudig weg de informatie stromen niet meer reguleren laat staan controleren. Het verkeer op internet is eenvoudig te snel geworden, voor je het weet gaat een opmerking van jou via het web in een paar minuten de hele wereld over.

Dan kunnen landen andere landen niet meer klein houden, dan kan er geen macht om de macht meer uitgeoefend worden. Kaarten op tafel en met open vizier op basis van gelijkwaardigheid onderhandelen.

Een mooi ideaalbeeld, of zie ik dat te utopisch?

Als ik even doordenk resten mij vooral veel vragen:

Hoe kun je als individu je weg vinden in die oneindige berg aan informatie? Hoe stel je prioriteiten in het aanbod aan nieuws?

Wie selecteert en organiseert de informatie? En op basis van welke criteria? En welke belangen spelen mee? Kunnen we dat ook zichtbaar maken? Is de gemiddelde mens in staat om onafhankelijk en zelfstandig keuzes te maken uit de informatie? Of worden mensen er vooral gemakzuchtig van en nemen ze de eerst zichtbare of gemakkelijkst toegankelijke mening als eerste over?

Is de macht dan weer aan diegenen die op de slimste wijze informatie het makkelijkst en meest uitgebreid weten te verspreiden?

Vrijheid en Verantwoordelijkheid

In hoeverre neemt het kamerlid Lucassen eigenlijk zijn verantwoordelijkheid?

Ik volg de discussies niet helemaal op de letter maar ik als eenvoudige burger begrijp k een paar redelijk simpele feiten: Lucassen, een volksvertegenwoordiger, heeft strafbare feiten begaan waarvoor hij is veroordeeld, op een terrein waar hij nu als vertegenwoordiger van de samenleving voor verantwoordelijk is. En dat als lid van een partij die met name de directe en harde aanpak van overtreders sterk uitdraagt.

In hoeverre heeft hij een antwoord op de commotie die nu rondom hem is ontstaan vanwege geweldsincidenten? Ik lees in de krant dat hij er niet inhoudelijk op in gaat, slechts benoemd dat hij niet is veroordeeld. In het geval van grensoverschrijdend gedrag met zijn ondergeschikte geeft hij toe dat hij een grote fout gemaakt heeft. Maar ja daar is hij dan ook voor veroordeeld. Wat hij nu niet zegt m.b.t. vragen over geweld in zijn buurt is dat hij zich daar helemaal niet schuldig aan gemaakt heeft, dat hij zich in zijn omgeving inzet voor vrede en veiligheid. Daarmee is hij voor mij niet geloofwaardig en vind ik dat hij zijn verantwoordelijkheid niet neemt. Aan de ene kant zeggen dat je je inzet voor vrede en veiligheid (zie zij profiel op de site van de Tweede Kamer) en harde en directe aanpak van overtreders, aan de andere kant wat mij betreft geen bevredigend verhaal hebben over wat er nu eigenlijk in zijn eigen omgeving gebeurt is en wat zijn aandeel in het verhaal geweest s.
Aangifte wordt niet zomaar gedaan, los van of een aangifte uiteindelijk tot vervolging en veroordeling leidt is er iets aan de hand geweest.

Lucassen gaat daar niet op in, geeft alleen een politiek sluitend antwoord dat hij niet veroordeeld is geweest wegens intimidatie.

Maar wat is er dan wel gebeurd? Als hij wel zegt dat hij zich ‘niet als een gentleman’ gedragen heeft, wat bedoelt hij daar dan mee? Wat heeft hij dan wel gedaan? En hoe verhoudt zijn handel en wandel zich tot het programma van de partij die hij vertegenwoordigt?

Voor mij heeft verantwoordelijkheid vooral te maken met ‘walk the talk’ en ‘practice what you preach’.  De Engelsen zeggen het mooi compact, maar het heeft vooral te maken met dat je daadwerkelijk vorm geeft aan wat je belangrijk vindt. Dat is lang niet altijd makkelijk, en dat het niet altijd lukt is ook geen ramp, niemand is een heilige. Als je als politicus je heel hard maakt voor bepaalde zaken en vervolgens zelf op diezelfde terreinen onderuit gaat zul je toch moeten beginnen met de hand in eigen boezem te steken en de consequenties van je gedrag nemen.

Als buitenstaanders moeten we onze verantwoordelijkheid nemen door uit te gaan van de feiten en niet van geruchten en onbevestigde berichten.

De feiten:

Er is aangifte gedaan tegen hem in verband met bedreiging en intimidatie. Lucassen heeft twee keer een boete opgelegd gekregen voor twee overtredingen van de wet. Zelf geeft hij toe dat hij zich niet ‘als een gentleman’ gedragen heeft. Er is een veroordeling in verband met ontucht. Bij mij roept dat veel vragen op: Hoe heeft hij zich dan wel gedragen? Wat heeft hij gedaan? Dat hij na een aangifte vanwege bedreiging niet veroordeeld is, is dat omdat er geen rechtszaak is geweest? Geen afdoende bewijs was? Bewezen is dat hij niet schuldig is aan strafbare feiten?

Als hij zijn verantwoordelijkheid zou nemen zou hij wat mij betreft een duidelijk antwoord geven op deze vragen. Doordat er nu selectief antwoord gegeven wordt op vragen ontstaat voor mij een beeld van iemand die niet waar maakt waar hij voor staat. Het is heel makkelijk om kreten en leuzen te roepen. Wat ik belangrijk vindt is dat je in interactie met je omgeving overeind blijft en open en duidelijk antwoord geeft op hetgeen anderen van jou vragen. Dat hoor ik noch Lucassen, noch Wilders doen. Daarmee creëren ze wat mij betreft het beeld dat Vrijheid en Verantwoordelijkheid door hen ingevuld worden dat zij de vrijheid mogen nemen anderen op hun verantwoordelijkheid te wijzen, waar ze zelf de vrijheid benutten hun verantwoordelijkheid te ontlopen.

Stil staan bij wat je werkelijk beweegt

Ik voel me zeer aangesproken door het thema van de Maand van de Spiritualiteit. Deze is 30 oktober begonnen, thema dit jaar is is: ‘Tijd maken’. Ieder jaar is de maand november Maand van de Spiritualiteit en wordt er gedurende de maand extra aandacht gevraagd voor inspiratie en zingeving (www.maandvandespiritualiteit.nl)

Ik worstel al enige tijd met het begrip ‘tijd’ in mijn leven. Volgens de site van de MvdS ben ik daar niet de enige in. Tijd is een schaars artikel geworden, in ieder geval in mijn leven. Toen een paar jaar geleden een van de kinderen eens vroeg: ‘ als je de loterij zou winnen wat is dan je liefste wens?’  en ik daar eens echt serieus over nadacht kwam ik erachter dat al mijn wensen te maken hebben met ‘tijd hebben voor…’ Blijkbaar was (en is) dat er te weinig.

‘Niet gek’, zeggen dan familie en vrienden. ‘Met twee bedrijven, een druk gezin en alle hobby’s die jij hebt….’ Ja maar, bedacht ik me, het zijn toch allemaal dingen die ik leuk vindt? Ik kies er ook zelf voor. Toch? Maar ik bevind me ook te vaak in de situatie dat ik geen tijd heb voor… en dat ik me overbelast voel door alles wat er moet. Blijkbaar is de dagelijkse praktijk toch weerbarstiger.

Ik vind het logisch dat het thema ‘ tijd maken’  gekoppeld wordt aan spiritualiteit. Spiritualiteit is voor mij: stilstaan bij waarvoor je eigenlijk doet wat je doet. Los van de waan en drukte van alledag. Terug naar de basis. Door een aantal gebeurtenissen de laatste tijd werd dit besef in mij weer wakker gemaakt. Waar gaat het nu eigenlijk om? Als het er echt op aan komt, meestal in tijden van ernstige ziekte of bij overlijden blijkt dat er een heleboel wegvalt of best even kan wachten. Opeens is er dan tijd voor de dingen die er echt toe doen.

Gek eigenlijk, bedacht ik me. Als ik op dit soort momenten wel contact heb wat echt belangrijk is, dan zou dat op andere momenten toch ook moeten kunnen? Raar dat ik het dus blijkbaar wel weet maar er vaak niets mee doe. Ik besefte dat het alles te maken heeft met bewuste keuzes maken. En daar is tijd voor nodig. Even afstand van de drukte en het rennen en stil staan bij wat belangrijk is.

‘Stilstaan bij wat je werkelijk beweegt’ bedacht ik eens. Een mooie zin die alles zegt. Ik merk dat wanneer ik niet regelmatig weer even terug ga naar deze basis mijn accu leegloopt. In de rust en de lege tijd ontstaat de inspiratie en gaat mijn creativiteit stromen. Daardoor voel ik me weer meer verbonden met de dingen die ik doe. Als ik dingen doe die mij echt raken, waar ik door bewogen wordt, kom ik zelf ook meer in beweging. Dan gaat het bruisen en borrelen de ideeën op. Uitdaging voor mij is om dan niet meteen met al die ideeën aan de gang te gaan maar ze lekker te laten borrelen en toch steeds weer terug te keren naar de rust en de stilte. Dit heeft te maken met bewuste keuzes maken. Ik besef dat ik zelf de keuze maak, al is het vaak niet helemaal bewust, om alles te doen wat ik doe. Ik kan ook kiezen om dingen niet te doen. Ik schreef een tijdje geleden over ´lege tijd´, ik zelf kan de keuze maken om lege tijd te creëren. Dat vind ik erg moeilijk. Er is heel veel waar mijn interesse naar uit gaat, er is ook veel wat ik kan. Daar ben ik blij mee, want deze veelzijdigheid maakt mijn leven rijk. Ik besef dat het voor mij lijkt of ik mijzelf iets ontzeg wanneer ik de keuze maak om dingen niet te doen. Het is allemaal zo leuk, ik wil het graag, eigenlijk beleef ik er plezier aan…

Daarmee zet ik mezelf klem want als ik alles blijf doen, dus wanneer ik niet kies, wordt het één aaneenschakeling van activiteit en bouwt de stress zich snel op. Datgene wat ik eigenlijk leuk vindt en waar ik energie van krijg zit door alle activiteit dan zo dichtgemetseld dat het juist stress verhogend is. Het is dus niet zo dat ik mezelf wat ontzeg door te kiezen, ik geef mezelf wat: plezier, energie, inspiratie. Ik ontzeg mezelf deze belangrijk zaken juist wanneer ik niet kies.

Ik hou sinds kort groen en rode kaarten bij (met dank aan http://www.geraldinenesbitt.com/!). Groene kaarten voor datgene wat me energie geeft, rode voor dat wat me energie kost. Het geeft veel inzicht in mijn dagelijkse bezigheden. Sommige dingen die ik beschouwde als ‘dat moet nou eenmaal’ bleken me plezier te geven. Ook merk ik dat ik energie haal uit activiteiten die ik er maar een beetje bij deed. En omgekeerd: dat sommige zaken die tot mijn takenpakket behoren me helemaal geen energie geven. Het bewust zijn hiervan mij helpt om tijd vrij te maken voor zaken die er voor mij echt toe doen. Zo blijf ik trouw aan mezelf en blijf ik mezelf ook voeden. Het vraagt wel periodiek onderhoud. Ik merk dat het mij helpt om over het bovenstaande regelmatig met anderen te praten en anderen ook van mijn voornemens op de hoogte te brengen. Dat maakt dat ik concreet aan de slag blijf met bewust

Oordelen

Door een paar gesprekken met verschillende mensen werd ik aan het denken gezet over oordelen en veroordelen. De betekenis van oordelen is: ‘een mening vormen’. Daar is niets mis mee en het helpt ons onze verhouding tot de wereld om ons heen te bepalen. Door voor je mening of standpunt uit te komen ben je helder naar anderen toe en weten zij dus wie ze voor zich hebben. Het schept duidelijkheid in relaties. Je komt tot een mening of een oordeel door verschillende zaken met elkaar te wegen. Uiteindelijk slaat de weegschaal naar een kant uit over het algemeen.

Op zich is daar niets mis mee, het geeft houvast en helderheid om een keuze te maken. Ik neem echter zowel in mijn directe omgeving als in het maatschappelijk debat (politiek!)een tendens waar waardoor ‘oordelen’ steeds meer opschuift naar ‘veroordelen'.

Het innemen van een standpunt houdt dan automatisch in een waarde oordeel over jouw standpunt versus dat van een ander. Het standpunt van de ander wordt dan natuurlijk minder gewaardeerd. En niet alleen het standpunt van de ander, een mening die iemand heeft maar ook de persoon van de ander wordt in dit wegings- en beoordelingsproces meegenomen, alsof iemand zijn mening is.

Dit vervuilt de communicatie en schept afstand, en het veroorzaakt dat mensen niet meer naar elkaar luisteren maar steeds vaster komen te zitten in hun eigen oordelen en veroordelingen.

Het waarderen van de mening van een ander heeft voor mij alles te maken met wat er op betrekkingsniveau in de communicatie gebeurt. Betrekkingsniveau is wat er tussen mensen gebeurt, en in dit geval trek ik het ook nog wat breder: wat er in mensen gebeurt. De ijsberg onder het gesprek. We zien het topje maar eigenlijk wordt het gesprek gestuurd door veel meer namelijk alles wat er onder de oppervlakte is.

Ik ben me af gaan vragen wat er in iemand gebeurt die een mening van iemand anders alleen in termen van vergelijk en waardering (goed - fout, juist – onjuist, achterlijk – ontwikkeld) kan zien. Waarom is het nodig?? Twee standpunten kunnen toch prima naast elkaar staan? De werkelijkheid is toch niet op te delen in tweeën?

Ik denk dat het alles te maken heeft met emoties als onzekerheid, angst en wantrouwen. Onzekerheid over of je eigen mening er wel toe doet, wel klopt, wel bestaansrecht heeft. En angst of je mening of standpunt wel gehoord wordt. Emoties zitten onder de oppervlakte, aan de basis van de ijsberg. Als we onszelf toestaan de emoties te ervaren en eventueel in te brengen in de communicatie zal dat meer balans en rust in gesprekken brengen. Of we ons er nu van bewust zijn of niet; feit is dat er nog een heel stuk ijsberg onder de wateroppervlakte is die een rol speelt in de gesprekken of we dat nu willen of niet. Dan kunnen we het maar beter willen. Het lijkt wel of het bewust zijn van dit deel van de communicatie steeds minder wordt. Steeds nadrukkelijker wordt erop de ander gewezen, op de rationele argumenten, op de ‘redelijkheid’of de ‘feiten’. Dat geeft als tegenreactie dat de ander ook nog meer nadruk op de argumenten en feiten legt en dat je als twee partijen tegenover elkaar komt te staan en steeds minder naar elkaar luistert. Daar waar er naar gezamenlijk oplossingen gezocht moet worden werkt dat natuurlijk contraproductief.

Veel tijd gaat heen met het uitwisselen van argumenten. Dat kan voorkomen worden door allereerst te accepteren dat de werkelijkheid complex is, er geen makkelijke oplossingen zijn en dat de winst van iedere oplossing toch ook verlies betekent voor datgene waar niet voor gekozen is. Daarnaast zou het de communicatie enorm veel effectiever maken wanneer we wederzijds durven en kunnen erkennen dat naast de zgn. feiten emoties een essentiële rol spelen in communicatie.

Eigenlijk is het heel simpel in mijn ogen: We zouden ons kunnen oefenen in het zonder oordeel kunnen waarnemen van de delen in het geheel.

Laten we af en toe eens onder het wateroppervlak naar de rest van de ijsberg kijken en respect hebben voor de schoonheid ervan. En beseffen dat de vorm en omvang van de onderwater ijsberg in grote mate bepalend is voor de ruimte die er boven het wateroppervlak mogelijk is.

Creatief zijn

Tijdens het maken van een kernkwadrant ooit in een opleiding bleek tot mij grote verrassing dat het altijd zitten prutsen met ideetjes, verbindingen leggen, van alles opstarten en in ontwikkeling brengen en datgene wat ik als impulsiviteit en ‘gewoon gek- doen’ ervaar door anderen als een KERNKWALITEIT gezien werd, namelijk Creativiteit. ‘Ja, zo kan je er ook tegenaan kijken’ rammelde een kwartje in mij naar beneden. Ik vond het eigenlijk niets bijzonders. Dat blijkt nu juist een kenmerk van een kernkwaliteit te zijn, datgene wat jij als vanzelfsprekende onderdeel van jezelf, je leven beschouwd maar waar je door anderen om gewaardeerd of bewonderd wordt. Die ene opdracht is voor mij een enorme eye opener geworden voor mijn werk. Ik besefte dat datgene wat ik zag als hobby, vrijetijdsbesteding, nu juist heel goed ingezet kon worden in min werk als coach en trainer. Dat dat kon, mocht; een openbaring!

Ik heb er eigenlijk niet eens heel erg over na gedacht maar werd me wel bewust van de momenten dat ik creativiteit als middel inzette in een training of coachtraject. Creativiteit is breed ontdekte ik; het kan te maken hebben met het creëren an sich: een leuke oefening in een training, een hulpmiddel in elkaar knutselen of spel ontwerpen. Maar het is ook het vermogen om ontwikkelingsmogelijkheden te zien en (soms onorthodoxe) verbanden. Creatief denken en doen dus. Voor mij is creatief zijn met alle aandacht in het moment kunnen zijn, op een ontspannen manier alert voor de beweging die zich aandient. Want dat is altijd wat er gebeurt. Iemand maakt een opmerking, of beweging, of in een groep stokt de discussie, er valt een woord en iedereen is stil…en opeens gaat er voor mij een deurtje open naar een andere weg om in te slaan waardoor mensen waarmee ik werk andere ervaringen op kunnen doen dan tot nu toe.

Ik merk dat mijn creativiteit mij in staat stelt om heel snel, soms echt in een split- second, te zien waar een proces naar toe zou kunnen gaan, of wat

Creativiteit vraagt afstemming, focus en structuur anders ontaardt het in chaos. Chaos en verwarring is mijn valkuil, soms zijn er zoveel ideeën in mijn hoofd dat ik niet weet waar te beginnen. In trainingen en coachtrajecten gaat dat veel beter. Ik denk dat dat komt omdat ik dan meer afstand heb. Als ik merk dat ik wat verzandt in alle ideeën die niet echt van de grond komen helpt het om een tijdje te gaan schrijven. Gewoon wat in mij opkomt. Drie pagina’s per dag. Dit idee heb ik opgedaan in net boek van Julia Cameron: ‘The Artist’s Way’ een werkboek voor al diegenen die hun creatieve vermogens meer en weer willen ontwikkelen. Iedere dag drie pagina’s schrijven levert me innerlijke rust op, ontspanning en al na een paar dagen meer focus op wat ik eigenlijk wil. Weg met de verwarring!

Regelmatig mediteren heeft hetzelfde effect, en eigenlijk alles waardoor ik even ‘los’ kom van de chaos, dat kan ook een wandeling zijn, of even zingen.

Een ander aspect van creativiteit is het vermogen tot verbinding. Dat vond ik ook terug in het boek van Cameron. Als je werkelijk creatief bent ben je verbonden. Verbonden met datgene wat je het liefste doet; noem het je passie. Verbonden met wat je drijft; noem het je missie. En ook verbonden met anderen. Daar kan een heleboel ruis op zitten door onder andere belemmerende opvattingen meegekregen door opvoeding of eerder opgedane ervaringen in combinatie met karakter en temperament. De ‘Ja-maar killer’. Die toeslaat als de passie bruisend een uitweg zoekt door dodelijke opmerkingen als: ‘ja- maar, misschien is het toch beter om die training niet zo breed op te zetten, of laat ik eigenlijk maar eerst eens even navraag doen of er wel vraag naar mijn product is’, of ‘Overdrijf ik nu niet? Weg inspiratie, weg passie!

Als laatste nog een aspect van creativiteit wat in ieder geval voor mij geldt, en dat is expressie. Ik denk dat dit niet alleen voor mij persoonlijk geldt maar dat expressie in het algemeen verbonden is met creativiteit. Creativiteit wil geleefd worden, stromen, in resonans zijn met de omgeving, geuit worden, een vorm krijgen.

Ook hier kan de ‘Ja-maar killer’ opduiken met dezelfde soort bezwaren die ervoor zorgen dat de expressie en creativiteit ergens weggestopt wordt in een donker hoekje.

Mijn oplossing om te dealen met de ‘Ja- maar killer is om hem gepaste aandacht te geven en op gezette tijden de wacht aan te zeggen nadat ik hem vriendelijk respect heb betoond voor zijn waardevolle bijdragen.

Tijdens mijn workshops stemexpressie en stemimprovisatie komt de ‘Ja- maar killer’ vroeger of later (en meestal vroeger!) langs. Werken met stem brengt ons heel direct op het punt waar de creativiteit niet durft of niet mag stromen. Daarom vind ik stemexpressie zo’n prachtig middel. Ik laat mensen letterlijk in gesprek gaan met de ‘ja- maar killer’ en luisteren naar wat hij in te brengen heeft. Dat creëert heel veel ruimte en energie en opent de deur naar authenticiteit. Als je in verbinding bent met je authenticiteit en autonomie groei je!

Creatief kunnen zijn is heerlijk; het is het vermogen te stralen vanuit dat deel van ons dat het meest wezenlijk en geïnspireerd is. Als creativiteit onbelemmerd kan stromen geeft dat heel veel energie en verbind je je zowel met je eigen passie als met de wereld om je heen.

De kracht van het woord

Waarom roddelen mensen? Roddelen is kwaadspreken over iemand anders die er niet bij is. ‘Schelden doet geen pijn’ leerde ik vroeger. Daar ben ik het niet meer mee eens. Schelden doet wel degelijk pijn. Je kunt jezelf heel goed leren daar immuun voor te worden, maar het gebruik van negatieve bewoordingen heeft altijd een destructief effect en creëert afscheiding en leidt tot afstand. In het groot zijn daar afschuwelijke voorbeelden van. Kijk naar Rwanda begin jaren negentig waar Hutu’s via de radio de Tutsi’s stelselmatig als ‘kakkerlakken’ aanduidden. Door deze oproepen verwerd een gehele bevolkingsgroep in zeer korte tijd tot ongedierte. De stap om dan tot moorden over te gaan is niet meer zo groot. Een kakkerlak om zeep brengen is immers niet zo erg.

Een ander voorbeeld en dichter bij huis is de evolutie van terminologie in de verstandelijk gehandicapten sector van ‘idioot’ en ‘mongool’ tot ‘zwakzinnig’ en ‘zwakbegaafd’ en tegenwoordig ‘mensen met een verstandelijke beperking’. De lading van het woord werd steeds weer te negatief bevonden, er werd wat anders verzonnen, tot dat weer een te negatieve betekenis kreeg. Een woord op zich is natuurlijk neutraal, het is degene die het woord gebruikt die er betekenis aan verleent. De negatieve betekenis zegt veel over het niet accepteren van iemand, of een bevolkingsgroep. ‘Mongool’ op zich is niet meer dan een naam voor mensen die dezelfde chromosoom afwijking hebben. Het is pas een scheldwoord geworden doordat we blijkbaar moeite hebben het anders-zijn van mensen met Down te accepteren.

Wat heeft dit alles met roddelen te maken? Voor mij is roddelen een illustratie van het bovenstaande op kleine schaal. Door te roddelen zet je letterlijk de toon over iemand anders, die er bovendien ook nog eens niet bij is, en zich dus ook niet verweren kan. Het ‘wij’ en ‘zij’ principe werkt hier ook door: wij zijn goed en (de ander) is slecht/minder. Ik denk dat dat de aantrekkingskracht van roddelen ook is. Door samen te roddelen kun je een gevoel van eenheid en acceptatie ervaren. Mijn hypothese is dat er meer geroddeld wordt in omgevingen waar minder veiligheid ervaren wordt. Daar is het immers van belang om medestanders te zoeken, een, misschien wat kunstmatig maar wel bevredigend, gevoel van acceptatie en samenhang. Het idee van ‘samen staan we sterk’, zoiets. Zo bezien heeft roddelen vooral te maken met angst en gebrek aan vertrouwen. Angst dat een ander de overhand neemt, sterker, slimmer, mooier aardiger etc. is. Dus blijkbaar voel je jezelf dan niet zo sterk, slim, aardig. De roddel die je verspreid zegt dus veel meer over jou en jouw onzekerheden dan over de ander. Zo bezien maak je jezelf dan juist niet sterker maar veel kwetsbaarder: jouw onzekerheden liggen nu immers op straat!

Ik roddel wel eens. Ik voel me daar echter steeds minder goed bij want ik realiseer me dat het me geen energie geeft om me af te zetten tegen mensen en ander uit te sluiten. In tegendeel, het kost energie en levert me een gevoel van innerlijke onrust op. Al was het alleen maar de onzekerheid over of anderen ook zo over mij praten en mij daarmee buitensluiten. Maar ook omdat ik helemaal niet in een wereld wil leven die onderverdeelt, uitsluit, denkt in ‘wij’ en ‘zij’, uitgaat van negativiteit. Negativiteit kost energie, positiviteit levert energie op en verbindt, wat op zichzelf al energie oplevert. Het is niet moeilijk om niet te roddelen, wanneer ik me bewust blijf van het bovenstaande is het zo vanzelfsprekend om het niet meer te doen.

Een interessante stap verder is: zeg ik er wat van als anderen roddelen? Dat vind ik best moeilijk en hangt voor mij samen met: hoe goed ken ik de ander(en)? Hoe vertrouwd voel ik me bij hen? En hoe veilig? En hoe zit ik eigenlijk in mijn vel op het moment dat het gebeurd? Als ik er wat van zeg hoe is dat voor die ander? Gaat die zich juist vervelender voelen? Of, gaat de ander mij dan als mikpunt van roddel nemen?

Allemaal gedachten die ik me goed kan voorstellen maar die eigenlijk zo zeer de angst en onzekerheid in mij zelf voeden. Ik denk dan aan het Cherokee verhaal van de oude man die het kind vertelt over de voortdurende strijd van de twee wolven in ons: de slechte wolf van angst afgunst en haat die hebzuchtig is en haatdragend. En de goede wolf van liefde, vergevingsgezindheid en zachtaardigheid die behulpzaam en genereus is. De jongen vraagt de oude man: ‘Wie wint er?” en de oude man antwoord: ‘ Degene die jij voedt’ .

Ik neem me voor om er vanaf nu vaker wat van te zeggen als mensen roddelen. Dat is het voeden van verbinding en positiviteit. Dat is bouwen aan vertrouwen, van mij en van de ander. Dus van de wereld.

Alphenindewolken on line

Geinspireerd door de mooie wolken formaties van afgelopen tijd klikten er opeens een paar ideeen die al langer door mijn bewustzijn zweefden in elkaar en kan ik de geboorte van de nieuwe blog Alphenindewolken.blogspot.com aankondigen. Een blog met aandacht voor wat goed en mooi is in mijn leven, jouw leven en de wereld in het algemeen. Klik op de link en neem een kijkje en ik hoop op veel positeeve bijdragen!

Lege tijd

Een paar dagen geleden zat ik aan het water in een piepklein klapstoeltje. Het was warm, de zon scheen en de hemel was van dat stralende blauw. Ik zat lekker in de schaduw van een boom en keek omhoog naar de zachtjes heen en weer wiebelende blaadjes van de boom waardoorheen het helder blauw van de lucht schemerde. Opeens herinnerde ik me weer die eindeloos lijkende zomerdagen toen ik kind was en we in iedere zomer in Friesland op vakantie gingen. In mijn herinnering waren de vakanties een aaneenschakeling van zonovergoten dagen aan het meer, ruisend riet, altijd wel een briesje wind, handdoeken uitspreiden op de dijk waarachter de koeien loom graasden in de wei. Wat was het vanzelfsprekend om in het gras te liggen en naar de vogels in de lucht te kijken, of wolken voorbij zien drijven, ze volgen met je ogen. En he-le-maal NIETS doen. Wat een heerlijkheid!

Vakanties toen ik 13, 14 was. Liggen op de bank, beetje wegzakken en voor me uit staren, dromen…denken aan niets.

Als student op zaterdagmiddag in mijn stam-cafe, aan het Vrijthof in Maastricht; eind van de ochtend beginnen met een kop koffie en de krant, vrienden ontmoeten of niet en dan de uren voorbij laten glijden, glaasje port erbij. Ik kon daar alleen eindeloos zitten en kijken naar de mensen die voorbij kwamen. Ochtend die over ging in de middag, middag in de avond. Soms met een paar anderen wat gaan eten. Nergens naar toe hoeven.

Een gevoel van weemoed overviel me toen ik zo in sneltrein vaart een aantal van deze beelden aan me voorbij zag gaan; je kent het wel: wat wordt ik oud, wat lijkt het lang geleden, wat was dat mooi, wat ben ik daar nu ver van weg. Met een gezin met drie kinderen, twee bedrijven, de nodige hobby’s/interesses en sociale contacten is ´tijd´in mijn leven van een vanzelfsprekendheid een schaars en kostbaar goed geworden. ‘Lege tijd’ lijkt een begrip geworden waarvoor geen ruimte meer over is en als vanzelfsprekend afgedaan: Dat was toen, da’s nu niet meer mogelijk hoor, met het leven dat jij leidt!

Toch…wat is het weldadig om lege tijd momenten in je leven te hebben. En wat levert het niet op aan energie, inspiratie, ontspanning! Ik bedoel niet de ‘ quality time’ ontspannings – of meditatie- momenten met toch steeds binnen handbereik de wens tot resultaat (energie, inspiratie, ontspanning). Juist de momenten dat er geen enkele wens tot geen enkele resultaat bewust in mijn aandacht is. Geen concrete gedachten, geen focus, geen bewuste aandacht. Maar juist ook die momenten waarvan de volwassenen om me heen vroeger zeiden: ‘ Ga nu eens wat doen’, of nog erger; een tante of oom: ‘ Ik zie dat je je verveelt, weet je wat ga voor mij maar eens……’ . Of: ‘Heb je niets nuttigs te doen?’ Daar waar tijd schaars is wordt het laten verlopen van die tijd een kostbaar goed.

De paradox is dan wel weer dat wanneer je deze momenten bewust gaat inplannen het ook weer zo’n doelgerichte actie wordt, nuttig en zo… We zouden ongemerkt wat vaker lege tijd moeten uitnodigen in ons leven. Onnadrukkelijk als wel opgemerkte maar vooral niet te uitbundig welkom geheten gast. Een stiekem knipoogje zou het enige zijn wat er af kon, stiekem genieten van het niets.

Lege tijd, gewoon omdat het er is.

Intuïtief kiezen

Verkiezingscampagne: Als je de tv en het internet bekijkt leeft het hele land de laatste weken in de ban van de verkiezingen. Het en debat na het andere is op tv, op de voet gevolgd door ‘realtime’ reacties op Twitter. Na de debatten volgen dan weer de analyses door deskundigen op politiek, marketing en communicatie gebied. Alle tweets worden dan ook weer geanalyseerd. Ik merk dat er bij mij inmiddels een behoorlijke verkiezingsmoeheid is opgetreden. Ik hoor heel vaak dezelfde zinsneden en (vooral) one liners en kan als ik wil de hele dag voortdurend geïnformeerd blijven over de laatste ontwikkelingen. Is dat nou behulpzaam bij mijn keuze straks in het stemhokje? Ik vind van niet. Ik heb me behoorlijk geërgerd aan de ‘ranking’ van politici: wie wint het debat? Het gaat dan te vaak om gevatheid, anderen vliegen kunnen afvangen, sterke slogans op het juiste moment naar buiten brengen etc. Laat ik mijn keuze bepalen door wie in dat opzicht de populairste politicus is? Ik hoop van niet (al zal ik ongetwijfeld hierin wel beïnvloed worden). Heb ik voldoende informatie gehad om mijn keuze te kunnen bepalen? Ja, ik zou zelfs zeggen; veel te veel. We maken geen keuzes op basis van plussen en minnen, ook al denken we van wel. Het is goed om informatie tot je te nemen, en dat dan op je in te laten werken. Als je alle informatie laat bezinken komt een keuze vanzelf naar boven drijven. Het is onmogelijk om alle informatie (zoals nu van politieke partijen) in onze rationele overwegingen mee te nemen. Wat we dan kunnen doen is intuïtief een keuze maken. Er is inmiddels aardig wat onderzoek gedaan naar de werking van intuitie.

Een aantal voorbeelden: http://www.rijnlandmodel.nl/achtergrond/psychologie/psychologische_krachten_intuitie_bronnen.htm.

De kracht van intuïtie is naar mijn idee het grootste wanneer je naast je rationele overwegingen en analyses op een bepaald moment een hele kwestie los kunt laten in het vertrouwen dat een antwoord vanzelf boven komt. Als een kwestie te zeer emotioneel geladen is lukt dat vaak niet en juist dan blijven we vaak hangen in ‘ja’- ‘nee’ afwegingen, waardoor we aan besluiten niet toekomen en blijven twijfelen. Of de andere kant opschieten en dan aan onszelf maar een keuze afdwingen die lang niet altijd de goede blijkt te zijn.

Wat nu te doen? Ik denk dat we ons allemaal kunnen trainen in gezond gebruik van onze intuïtie. Ten onrechte wordt dit vaak afgedaan als zweverig naar mijn idee komt dit door de onevenredig grote waardering voor ons brein. Rationeel en analytisch denken is belangrijk maar heeft zoals hierboven beschreven zijn beperkingen. Onze intuïtie is verbonden met het vermogen om een situatie eclectisch te benaderen; alles in ogenschouw nemend en daarbij in contact te zijn met wat voor ons het meest wezenlijk is. Datgene wat ‘gewoon goed voelt’. En dat is dan niet eenzijdig emotioneel of rationeel bepaald maar juist een afgewogen gebalanceerde beslissing. Een manier om meer in contact te komen met je intuïtie is meditatie. Je leert door meditatie veel beter waarnemen wat er is, zonder oordeel of ‘ja’of ‘nee’, gewoon alles waarnemen, in je opnemen wat er is.

Wat betreft de verkiezingen vandaag lijkt het me dus het beste als iedereen in het stemhokje een paar eenvoudige meditatie oefeningen doet, dan afstemt op de kieslijst en zonder aarzeling het juiste hokje rood kleurt.

Succes allemaal!

Meer vieze kinderen op straat

A.s. woensdag is het weer de Nationale Straatspeeldag. Poging van een aantal organisaties zoals Veilig Verkeer Nederland, Jantje Beton, VNG om kinderen te stimuleren meer buiten te spelen.
Mooi initiatief. (Te) veel kinderen zitten (te) vaak binnen achter de computer. Goed dat er aandacht is voor het buitenspelen en in drukke steden is het op sommige plekken ook weleens prettig dat de straten vrij zijn om te spelen en er niet op het verkeer gelet hoeft te worden.
Wat me echter opvalt, is dat er direct ook weer allerlei georganiseerde activiteiten zijn: thema’s als coboys en indianen, georganiseerde spellen, springkussens etc. Ik vind dat weer zo typerende voor deze tijd en hoe wij met kinderen omgaan. Volwassenen reiken kinderen van alles aan, er wordt bedacht wat ze leuk vinden en hoe lang en op welke wijze. De activiteiten zijn verantwoord, en gescreend op alle veiligheidsnormen. Volledig begeleid onder toeziend oog van volwassenen. Kinderen hoeven alleen nog maar in te stappen en te volgen wat voor hen is vóór bedacht. Op internet vinden ze allerlei leuk ‘Buitenspeel-tips’.
Alsof kinderen zelf van oorsprong niet in staat zijn de meest creatieve spellen te bedenken van datgene wat voorhanden is. Kinderen hebben helemaal niet zoveel nodig; hun geest is van nature creatief en associatief. Kijk maar eens naar een kind wat naar buiten rent en een tal ziet liggen. Direct wordt de tak opgepakt, het is een wapen, auto, vliegtuig of dier. Bijpassende geluiden worden gemaakt, de tak zoeft door de lucht, een vriendje vangt hem op en een nieuw samenspel is ontstaan. Zo kan het gaan en zo gaan kinderen van nature om met wat hen aangereikt wordt. Uren kunnen ze zo spelen. Echter, volwassenen zien dan allerlei gevaren: is die tak niet erg scherp, daar kan je je aan prikken. En kijk eens wat een vieze modder eraan kleeft. Doe maar weg, bah. Hier pak je auto maar. Ouders van tegenwoordig zitten er bovenop. Veel meer dan een paar generaties lang geleden worden kinderen in het oog gehouden en zijn ouders in de buurt als er buiten gespeeld wordt. Dat is ook wel logisch gezien alle veranderingen in de maatschappij. Die is, moeten we constateren, toch echt een stuk minder veilig dan pakweg 30 jaar geleden.

Dit alles geldt dan nog voor die kinderen die in de gelukkige omstandigheden zijn dat ze buiten kunnen spelen en hun ouders tijd hebben erbij te zijn. Kinderen die in kindercentra op de buitenschoolse opvang zitten worden geconfronteerd met de controle drift en angst voor risico’s van onze overheid. Stel je voor dat een kind een schaafwond oploopt, er schade aan spullen ontstaat, er een claim in gediend wordt…
Ook hier regeert de angst en regeldrift. Als er 1 kind uit een boom valt worden alle bomen tot verboden terrein.
Ik wil hier pleiten voor meer vieze kinderen op straat, en vooral, meer terreinen waar ze bemodderd, geschramd en geschaafd vandaan kunnen komen. Zo leren ze waar hun grenzen liggen, ontwikkelen ze zich motorisch en krijgen ze de ruimte zelf hun problemen op te lossen. Klimmen in bomen, sjouwen met stenen, soepjes maken van modder, bouwen met takken en stukken karton. En dat alles eindelijk eens wat verder uit het zicht van die bezorgde volwassenen. Laat die zich er eens helemaal niet mee bemoeien en het aan de kinderen zelf overlaten hun creativiteit te ontwikkelen en ter plekke hun eigen buitenspelen te bedenken.
Laten de volwassenen zich er maar op richten dat er meer buitenspeelterreinen komen, en dan ook nog graag zonder die afschuwelijke wipkip of ergonomisch en pedagogisch doorgedachte speelobjecten. Geef de straten terug aan de kinderen.
In de Volkskrant van vandaag een pleidooi voor de speeltuin:
http://www.volkskrant.nl/vk-online/VK/20100601___/2_038/#original

Leren mediteren en ontspannen met klankschalen

Het tempo in onze maatschappij ligt hoog en er komen dagelijks vele duizenden indrukken op ons af. Ook als we ontspannen doen we dat meestal voor de tv, of achter de pc, waar er nog steeds vele prikkels binnenkomen. Vele mensen kennen het verslavende effect van de beeldschermen; je wordt als het ware het beeld ingezogen en vooral op internet kun je je makkelijk verliezen in het doorklikken van de ene naar de

andere site. Voor onze geest is dat erg onrustig; het effect is dat je met je aandacht als het ware ‘uit jezelf’

getrokken wordt en steeds slechter in verbinding staat met je eigen lichaam. Signalen van je lichaam zulk je dan ook moeilijker herkennen bijvoorbeeld vermoeidheid, gespannen of zelfs overbelaste spieren, pijn. Het risico op allerlei kwalen wordt dan groot. Te lang achter een beeldscherm, zonder pauze levert een onrustig en vol hoofd en gespannen spieren op.

Het is goed om af en toe even van achter het beeldscherm te komen en bewust met je aandacht naar je lichaam te gaan en dit te ontspannen. Het lijkt veel makkelijker, juist als je je moe en uitgeblust voelt, om toch maar weer die afstandsbediening te pakken en te zappen naar een tv programma, of snel te surfen langs het net. Het gevoel van moeheid en gespannenheid zal daar niet van verminderen, integendeel.

Door regelmatig te mediteren kun je je zelf oefenen in ontspannen contact maken met je lijf. Voor veel mensen een confronterende stap omdat dan juist alle spanningen en pijntjes opeens op de voorgrond staan.
Bijna alle meditatievormen zijn erop gericht om te leren zonder oordeel waar te nemen. Dat betekent dat je je bewust leert zijn van hoe je je voelt, zonder daar perse iets aan te willen veranderen of er een oordeel over te hebben. Lukt het je om puur waar te nemen en je geest open te stellen voor alles wat er is, dan is het effect heel vaak juist wel die ontspanning. Fysiek kan er letterlijk beweging ontstaan, en er kan nieuwe energie komen.

Meditatie is dus helemaal niet zweverig zoals vaak gedacht wordt maar juist heel erg ‘down to earth’; letterlijk! De aandacht (en gedachten associaties) die overal en nergens naar toe gaan breng je naar het hier en nu, naar wat er nu, op dit moment in je lichaam gebeurt.

Een hele mooi vorm van meditatie is met behulp van klanken. De trilling van de klanken werkt als een subtiele massage op je lichaam waardoor de aandacht als vanzelf naar je lichaam getrokken wordt. Heel fijnzinnig resoneren de klanken en ontspannen op een subtiel en diep niveau de spieren. Klankmeditatie kun je doen met behulp van (vaak Tibetaanse) klankschalen. Dit zijn ronde metalen schalen met een legering van vaak 7 metalen (goud, zilver, kwik, koper, ijzer ,tin en lood). De klankschalen hebben een veelvoud aan frequenties en polychrome (veelkleurige) klanken; natuurtonen en intervallen met een uitermate grote rijkdom aan boventonen. De trilling van de veelgelaagde klanken werken diep in op ons lichaam. Een klankschaal kan daartoe op het lichaam zelf gezet worden maar ook van een goede klankschaal die ergens in de ruimte staat is het resonerende effect op het lichaam vaak goed voelbaar. Deze harmoniserende klank werkt in op onszelf, op onze gevoelens, emoties en herinneringen.

Klankmeditatie kan ook beoefend worden met de klank van de eigen stem. Omdat de stem al onderdeel uitmaakt van het lichaam werken de klanktrillingen nog intenser. Bij stemmeditatie maak je gebruik van je lichaam als ware het een klankkast. Dit heeft meerdere effecten; de hiervoor al genoemde diep ontspannende effecten door de resonantie van de klanken. Daarnaast verdiept de ademhaling zich door het uitklinken met de stem. De uitademing wordt langer, de adem komt dieper in het lichaam wat op zichzelf al weer een ontspannend effect heeft. Je kunt met je aandacht de klank richten in verschillende delen van je lichaam, als je zo de klank volgt, zink je ongemerkt steeds dieper weg in je lichaam.

Dinsdag 25 mei is er een stem en klankschalen meditatie in UMAI Centrum voor Bewust Zijn. De combinatie van Tibetaanse Klankschalen en de eigen stem is indrukwekkend en heeft een diepgaande en helende werking op lichaam en geest. De combinatie van klinken en de klankschalen werkt diep ontspannend. Niet voor niets worden klankschalen in veel tradities al eeuwenlang gebruikt bij genezing. Door middel van een begeleide meditatie wordt de ademhaling dieper en rustiger. Deelnemers leren luisteren en de trillingen van de schalen toe te laten in het lichaam. Het klinken verdiept dat effect nog meer en helpt lichamelijke spanningen los te laten en de geest te focussen. Effect na afloop is een diepgaand gevoel van ruimte en ontspanning.
De meditatie begint om 19.30 uur, toegang is € 15,00. Aanmelden kan via info@umai.nl of 0172 475518.

Loslaten

Lente en loslaten: heeft dat met elkaar te maken? Het lijkt wat vreemd, je zou het eerder bij het najaar plaatsen; vallende blaadjes, natuur die zich terugtrekt. Toch hield het me bezig en ontdekte ik dat juist het voorjaar ons een heel andere kant van loslaten voorhoudt. Het loslaten door acceptatie. Verbinding maken met dat wat er is, en aanvaarden dat het er is, zonder oordeel. En zonder vooropgezet doel. In de natuur ontwikkelen en groeien de planten naar gelang de omstandigheden. Is het een kouder voorjaar? Dan gaat de groei gewoon wat langzamer, Komen er meer zonnige dagen? Dan worden planten en bomen opeens veel meer gevoed en barsten er opeens overal bloesemkruinen open zoals ik vorige week zag. De boodschap die daaruit opeens voor mij duidelijk werd: door helemaal aanwezig te zijn in het moment van nu kun je optimaal gebruik maken van de mogelijkheden die het nu je biedt. Als een bloembol zich druk zou maken over of hij wel hard genoeg groeit en wanneer nu eindelijk die bloem eens tot bloei komt zou er van groei misschien niet zo veel meer komen. En je druk maken over de kou draagt er echt niet toe bij dat je sneller groeit. Toch is het heel menselijk om veel van onze energie te steken in verzet tegen of frustratie over veranderingen (of het gebrek eraan). Met als resultaat dat de weerstand meestal alleen maar groeit. Werkelijk aanvaarden dat ook kou, droogte, stilstand uiteindelijk bijdraagt aan datgene wat zich ontwikkelt lijkt een moeilijke stap als je hem niet neemt. Maar als je dat stapje wel zet ontdek je dat je heel veel ruimte creëert, dat er energie vrijkomt. Het geeft een enorm gevoel van rust en vrijheid om gewoon ‘te zijn’. En bewust te zijn van alles wat er is. Daar ook bewust contact mee te maken, allemaal deeltjes die ook jouw aandacht verdienen, die net weg hoeven of anders hoeven zijn. Dat kan gelden voor gevoelens, gebeurtenissen, mensen in je leven. Doordat je aandacht niet steeds op de toekomst en een verwacht eindresultaat is gericht maar helemaal (‘mindful’) in het hier en nu, heb je al je energie compleet in eigendom. Energie om te groeien, misschien. Misschien niet. Dat doet er dan eigenlijk niet meer toe.

De kunst van het loslaten

Deze keer een klein Zen verhaaltje:
Er liepen eens een oude en een jonge Zen-monnik langs de weg. Op een gegeven moment kwamen ze bij een rivier, die ze moesten oversteken. Op de plek waar de weg en de rivier elkaar kruisten, stond een mooie jonge vrouw in een zijden kimono. De vrouw vroeg of de monniken haar konden helpen bij het oversteken. De oude monnik aarzelde geen moment, nam haar in zijn armen droeg haar naar de overkant en zette haar daar neer.
Zwijgend vervolgden de monniken hun weg.

’s Avonds laat toen ze onderdak hadden gevonden in een tempel kon de jonge monnik zich niet langer bedwingen en vroeg:

“Wij Zen-monniken mogen ons tijdens onze training niet met vrouwen bemoeien, laat staan aanraken. Waarom heb jij dat toch gedaan? De oude monnik antwoordde: “ik heb de vrouw opgepakt, naar de overkant gedragen, haar daar neergezet en losgelaten. Jij draagt haar kennelijk nog steeds met je mee en hebt haar nog niet losgelaten.”

(Met dank aan Angela de Witte van Praktijk Ithaka)

Bewust Zijn in Bedrijf biedt bedrijven duurzame ontwikkelingsmogelijkheden

Donderdag 18 maart presenteert UMAI Centrum voor Bewust Zijn haar nieuwe initiatief ‘Bewust Zijn in Bedrijf’ tijdens de Alphense Bedrijvendag in het Archeon in Alphen aan den Rijn. Bewust Zijn in bedrijf is een pakket aan samenhangende diensten en producten die ondernemers helpen op duurzame wijze met zichzelf en hun bedrijf om te gaan.
Bedrijven van nu hebben te maken met veelvuldige en snelle veranderingen. Er wordt een groot beroep gedaan op flexibiliteit, improvisatievermogen en creativiteit van professionals. De ontwikkelingen in de markt gaan razendsnel en vragen om voortdurende innovatie. Daarnaast is de aandacht voor duurzaamheid nog nooit zo groot geweest. Om als bedrijf staande te blijven in deze ontwikkelingen en blijvend optimale resultaten te behalen is investeren in duurzame persoonlijke en organisatie - ontwikkeling, authentiek leiderschap en optimale communicatieve vaardigheden onvermijdelijk geworden. Daarbij gaat het daarbij niet slechts om het aanleren van tips en trucs maar om daadwerkelijk Bewust Zijn. Bewust Zijn van het eigen potentieel.
Bewust Zijn van een juiste balans tussen actie en reflectie, werk en privé, ontwikkeling in middelen en in mensen.

Steeds meer ondernemers beseffen dat in een gezond bedrijf evenwichtige aandacht is voor alle onderdelen die het bedrijf doen groeien. Balans is daarbij een sleutelwoord. Balans tussen mensen en middelen, werk en privé, actie en reflectie, ontwikkeling en consolidatie. Dat vraagt om aandacht. Aandacht voor de juiste verhoudingen en aandacht voor hoe al die onderdelen samen een dynamisch geheel vormen. Balans verbinding en aandacht zijn kernwoorden die op alle niveaus terugkomen en tussen niveaus ook weer met elkaar verbonden zijn en moeten zijn wil het geheel langdurig gezond zijn en blijven.

Op micro niveau is aandacht voor balans in de mensen en tussen mensen onderling van belang.
Is er balans tussen werk en privé, ziekte en gezondheid, kan een team zich optimaal ontwikkelen en is er ruimte voor iedere kwaliteiten? Hoe wordt er omgegaan met leiderschap?

Op meso niveau is het van belang dat ieder onderdeel van de organisatie de juiste plek en ruimte in het geheel krijgt zodat de dynamiek in evenwicht blijft. Is er voldoende ruimte voor innovatie en ontwikkeling zodat nieuwe initiatieven vruchtbaar kunnen worden? Is dat in verhouding met de middelen die er zijn en is er voldoende basis van waaruit de organisatie kan groeien?

Op macro niveau: Heeft de organisatie als geheel een evenwichtige plek in de samenleving, en is er voldoende aandacht voor de impact die het bedrijf heeft op de omgeving (mensen, maatschappij, milieu)? Wordt die verantwoordelijkheid duurzaam gedragen?

UMAI Bewust Zijn in Bedrijf ondersteunt op diverse manieren die proces door een breed pakket aan diensten zoals trainingen en thema bijeenkomsten op het gebied van leiderschap, persoonlijke- en organisatie ontwikkeling, business spiritualiteit, effectieven communicatie, balans werk en privé etc.

Het is mogelijk om vergaderruimte te huren gecombineerd met ‘Bewust Zijn’ arrangementen waarbij de vergadering of teambijeenkomst gecombineerd wordt met bijvoorbeeld meditatie, yoga, stoelmassage. Een vergadering kan met een van deze activiteiten gestart, onderbroken of afgesloten worden. Effect is tot grotere concentratie, meer gefocust zijn, alle neuzen een kant op, beter resultaat en grotere besluitvaardigheid.

UMAI Centrum voor Bewust Zijn beschikt over een uitgebreid netwerk van trainers, docenten en coaches die ingezet kunnen worden op maat en brede ervaring hebben in zowel profit als non profit sector.

Tevens wordt nauw samengewerkt met therapeuten die bijvoorbeeld op het vlak van voorkomen of terugdringen van ziekte verzuim en re-integratie kunnen adviseren en behandelen.



Bewust Zijn in Bedrijf is zo effectief omdat uitgegaan wordt van samenwerking en verbinding waarbij vanuit een gezamenlijke focus op het gewenste eindresultaat aandacht is voor alle essentiële onderdelen en niveaus. Besef dat het geheel meer is dan de som der delen dus aandacht voor de samenhang is daarbij essentieel. Datgene wat nodig is wordt ingezet, niet meer maar zeker niet minder.

BIO BTW vrij

Sinds enige tijd is er de actie BIO BTW vrij; pleidooi om biologische voeding (tijdelijk) vrij van BTW te maken zodat het makkelijker toegankelijk wordt, meer mensen van bio- producten gebruik gaan maken en op termijn de prijs dus ook omlaag kan.

Voor diegenen die de actie ondersteunen en verder willen helpen: ga naar de site en onderteken de petitie om de overheid te stimuleren actie te nemen:
http://www.biobtwvrij.nl/

Biologische producten zijn lekker, doen je goed en geven je energie; waardoor je gezond blijft. Er is een toename van consumptie van biologische producten zo merken de grootwinkelbedrijven. Zo zie je maar hoe het werkt: Aanbod creeert vraag en vervolgens creeert de toegenomen vraag weer meer (laagdrempeliger) aanbod.
Voeding is de basis van een gezond leven. Toch gaan we daar te vaak achteloos mee om.
Voor velen van ons is het moeilijk om los te komen van ons vaste eetpatroon, overtuigingen rondom voeding, bepaalde vaste gewoontes. Weet je eigenlijk wel wat bepaalde producten voor je kunnen doen? Bijvoorbeeld voeding die je echt energie geeft, gerechten die je helpen je te concentreren, of die voorkomen dat je verkoudheid doorzet, lekkere maaltijden van eenvoudige producten die je in jouw eigen supermarkt koopt. Ingewikkeld is het niet, vaak is er net een zetje voor nodig om op een idee te komen, een gewoonte in een andere richting te buigen...
Wil jij ook geinspireerd worden en ideeen op doen die passen bij jouw leefstijl en situatie rondom thema's als: overgewicht, vermoeidheid, kinderen en groente?
Praktische en to the point tips waar je echt wat aan hebt, gecombineerd met een analyse of advies op maat voor jouw situatie?
Kom dan naar een van de thema avonden rondom Bewust omgaan met voeding in UMAI vanaf 22 april iedere maand op donderdag. Zie http://www.umai.nl/, of volg ons op Twitter

Biologische voeding in de lift

Er leeft van alles rondom biologische voeding. De actie Bio BTW vrij is een succes, zozeer dat het nu overgenomen is door Biologica.
Met plezier neem ik hieronder de tekst van dit initiatief over en roep ieder op de petitie te tekenen en zo ontwikkeling en verspreiding van bio-voeding een impuls te geven

Actie BioBtwVrij

Nu al 143.000 ondertekenaars krijgt onderdak bij Biologica!
De actie BioBtwVrij, een burgerinitiatief, is een overweldigend succes. Ruim 143.000 mensen hebben de petitie inmiddels ondertekend en het aantal stijgt elke dag. Kennelijk vinden al deze mensen het onderwerp de moeite van het ondertekenen waard.

Biologica denkt dat het de meeste ondertekenaars niet alleen gaat om een betere prijsvorming voor biologische producten. Burgers willen ook begrijpen wat de overheid doet met het BTW-geld dat binnenkomt (zo.n 35 miljoen euro per jaar). Immers, de burger die bio koopt en een groene leefstijl heeft, stemt met de vork. De initiatiefnemer van BioBtwVrij, Leo Dijkgraaf, vindt de tijd nu rijp om de actie onder te brengen bij Biologica: .Het onverwacht grote succes heeft diepe indruk op me gemaakt. Zoveel burgers die bij bio betrokken zijn, daar moeten we mee aan de slag. Misschien wel Europees!..

Peter Jens, directeur van Biologica, geeft gehoor aan dit idee: Biologica heeft de ervaring, de structuur en de geloofwaardigheid om zorgvuldig met deze burgerwensen om te gaan en de daadwerkelijke indiening bij de Tweede Kamer eind maart te verzorgen.. De stap naar Europa lijkt hem kansrijk: .De ondertekenaars komen uit allerlei landen, het moet mogelijk zijn om het aantal ondertekenaars te verveelvoudigen..

Bijeenkomsten in de provincie:

De actie BioBtwVrij valt samen met Biologica.s inspanningen om de burger meer inspraak te geven bij haar activiteiten en campagnes. In de komende weken organiseert Biologica een reeks bijeenkomsten in de provincie om met burgers van gedachten te wisselen over Pieperpad, de Week van de Smaak, Adopteer een Kip en Lekker naar de boer. De gedachte is om een burgervereniging op te richten en daarmee nieuwe projecten op te zetten die de groene landbouw en voedselproductie helpen verbeteren en bestendigen.

Biologica zal in elke provincie een bijeenkomst beleggen van 16-18 uur waarin ook van gedachten gewisseld wordt over de actie BioBtwVrij.
Een overzicht van de data:
Februari: Groningen 10e, Haarlem 17e, Leeuwarden 24e
Maart: Maastricht 3e, Den Bosch 4e, Zwolle 10e, Utrecht 11e, Arnhem 17e, Assen 18e, Lelystad 24e, Middelburg 25e en Den Haag als slot de 31e.
Aanmelden is mogelijk door een e-mail te sturen naar directie@biologica.nl
Meer info op : www.biologica.nl

Alle beetjes helpen echt

Soms lees je berichten waar je opeens blij van wordt: De start van de 'Plastic Heroes' in Alphen blijkt een groot succes. Zo zeer dat er deze maand nog 8 oranje containers bijkomen. Veel gemeenten in ons land stimuleren sinds kort het gescheiden inzamelen van plastic. Mensen kunnen hun plastic afval inzamelen in speciale oranje containers. In Alphen sinds november vorig jaar.
Wethouder Hans Groen in ’t Wout: “Bewust afval scheiden levert milieuwinst én geld op. Dit komt ons allen ten goede. Het is beter voor de leefomgeving én de verwerkingskosten zijn lager. Met als resultaat een lagere afvalstoffenheffing.’ Lees hier meer
Ik merk dat ik er plezier in heb het plastic in te zamelen en schrik van de hoeveelheden. Talloze blisterverpakkingen., plastic dekseltjes, potjes, flessen en flesjes, plastic folie om producten en tijdschriften heen...mijn vuilnisbak is sinds enkele maanden aanzienlijk leger. Het kost niet echt veel moeite, even plastic apart zetten en naar het winkelcentrum rijden om daar de zak in de container te doen.

Ik moest opeens weer denken aan de berichten over het plastic eiland in zee.  Afschuwelijke beelden van vissen met plastic in hun maag, of compleet verstrikt in slierten afval. De bestaande eilanden ruimen we er niet mee op maar door het plastic apart aan te leveren kan er misschien verstandiger mee omgesprongen worden. Laat het eigen voordeel dan zijn de lagere afvalheffingen....hebben we er allemaal wat aan.
Scheiden dus!