Creatief zijn

Tijdens het maken van een kernkwadrant ooit in een opleiding bleek tot mij grote verrassing dat het altijd zitten prutsen met ideetjes, verbindingen leggen, van alles opstarten en in ontwikkeling brengen en datgene wat ik als impulsiviteit en ‘gewoon gek- doen’ ervaar door anderen als een KERNKWALITEIT gezien werd, namelijk Creativiteit. ‘Ja, zo kan je er ook tegenaan kijken’ rammelde een kwartje in mij naar beneden. Ik vond het eigenlijk niets bijzonders. Dat blijkt nu juist een kenmerk van een kernkwaliteit te zijn, datgene wat jij als vanzelfsprekende onderdeel van jezelf, je leven beschouwd maar waar je door anderen om gewaardeerd of bewonderd wordt. Die ene opdracht is voor mij een enorme eye opener geworden voor mijn werk. Ik besefte dat datgene wat ik zag als hobby, vrijetijdsbesteding, nu juist heel goed ingezet kon worden in min werk als coach en trainer. Dat dat kon, mocht; een openbaring!

Ik heb er eigenlijk niet eens heel erg over na gedacht maar werd me wel bewust van de momenten dat ik creativiteit als middel inzette in een training of coachtraject. Creativiteit is breed ontdekte ik; het kan te maken hebben met het creëren an sich: een leuke oefening in een training, een hulpmiddel in elkaar knutselen of spel ontwerpen. Maar het is ook het vermogen om ontwikkelingsmogelijkheden te zien en (soms onorthodoxe) verbanden. Creatief denken en doen dus. Voor mij is creatief zijn met alle aandacht in het moment kunnen zijn, op een ontspannen manier alert voor de beweging die zich aandient. Want dat is altijd wat er gebeurt. Iemand maakt een opmerking, of beweging, of in een groep stokt de discussie, er valt een woord en iedereen is stil…en opeens gaat er voor mij een deurtje open naar een andere weg om in te slaan waardoor mensen waarmee ik werk andere ervaringen op kunnen doen dan tot nu toe.

Ik merk dat mijn creativiteit mij in staat stelt om heel snel, soms echt in een split- second, te zien waar een proces naar toe zou kunnen gaan, of wat

Creativiteit vraagt afstemming, focus en structuur anders ontaardt het in chaos. Chaos en verwarring is mijn valkuil, soms zijn er zoveel ideeën in mijn hoofd dat ik niet weet waar te beginnen. In trainingen en coachtrajecten gaat dat veel beter. Ik denk dat dat komt omdat ik dan meer afstand heb. Als ik merk dat ik wat verzandt in alle ideeën die niet echt van de grond komen helpt het om een tijdje te gaan schrijven. Gewoon wat in mij opkomt. Drie pagina’s per dag. Dit idee heb ik opgedaan in net boek van Julia Cameron: ‘The Artist’s Way’ een werkboek voor al diegenen die hun creatieve vermogens meer en weer willen ontwikkelen. Iedere dag drie pagina’s schrijven levert me innerlijke rust op, ontspanning en al na een paar dagen meer focus op wat ik eigenlijk wil. Weg met de verwarring!

Regelmatig mediteren heeft hetzelfde effect, en eigenlijk alles waardoor ik even ‘los’ kom van de chaos, dat kan ook een wandeling zijn, of even zingen.

Een ander aspect van creativiteit is het vermogen tot verbinding. Dat vond ik ook terug in het boek van Cameron. Als je werkelijk creatief bent ben je verbonden. Verbonden met datgene wat je het liefste doet; noem het je passie. Verbonden met wat je drijft; noem het je missie. En ook verbonden met anderen. Daar kan een heleboel ruis op zitten door onder andere belemmerende opvattingen meegekregen door opvoeding of eerder opgedane ervaringen in combinatie met karakter en temperament. De ‘Ja-maar killer’. Die toeslaat als de passie bruisend een uitweg zoekt door dodelijke opmerkingen als: ‘ja- maar, misschien is het toch beter om die training niet zo breed op te zetten, of laat ik eigenlijk maar eerst eens even navraag doen of er wel vraag naar mijn product is’, of ‘Overdrijf ik nu niet? Weg inspiratie, weg passie!

Als laatste nog een aspect van creativiteit wat in ieder geval voor mij geldt, en dat is expressie. Ik denk dat dit niet alleen voor mij persoonlijk geldt maar dat expressie in het algemeen verbonden is met creativiteit. Creativiteit wil geleefd worden, stromen, in resonans zijn met de omgeving, geuit worden, een vorm krijgen.

Ook hier kan de ‘Ja-maar killer’ opduiken met dezelfde soort bezwaren die ervoor zorgen dat de expressie en creativiteit ergens weggestopt wordt in een donker hoekje.

Mijn oplossing om te dealen met de ‘Ja- maar killer is om hem gepaste aandacht te geven en op gezette tijden de wacht aan te zeggen nadat ik hem vriendelijk respect heb betoond voor zijn waardevolle bijdragen.

Tijdens mijn workshops stemexpressie en stemimprovisatie komt de ‘Ja- maar killer’ vroeger of later (en meestal vroeger!) langs. Werken met stem brengt ons heel direct op het punt waar de creativiteit niet durft of niet mag stromen. Daarom vind ik stemexpressie zo’n prachtig middel. Ik laat mensen letterlijk in gesprek gaan met de ‘ja- maar killer’ en luisteren naar wat hij in te brengen heeft. Dat creëert heel veel ruimte en energie en opent de deur naar authenticiteit. Als je in verbinding bent met je authenticiteit en autonomie groei je!

Creatief kunnen zijn is heerlijk; het is het vermogen te stralen vanuit dat deel van ons dat het meest wezenlijk en geïnspireerd is. Als creativiteit onbelemmerd kan stromen geeft dat heel veel energie en verbind je je zowel met je eigen passie als met de wereld om je heen.