Jezelf zijn

In de auto op weg naar huis hoor ik een staartje van een vraaggesprek met Desanne van Brederode, filosofe en schrijfster. Ik begrijp dat het gaat om de overdaad aan zuurstokroze speelgoed, kleding en gadgets waar meisjes geacht worden dol op te zijn. Ik hoor dat ze pleit voor meer ruimte voor individualiteit. De interviewer vraagt of ze het dan eens is met het beleid in kinderdagverblijven in Noorwegen waar kinderen 'sekse neutraal' worden opgevoed. Dat betekent daar dat de mannelijke groepsleiders niet mogen voetballen met jongens. Daar is ze het niet mee eens; dat is wel erg overdreven. Het gaat haar om de druk die er volgens haar vooral op meisjes ligt om te voldoen aan een soort algemene norm

Het gesprek zet mij aan het denken hoe wij omgaan in de opvoeding met individualiteit. Ik ben het met Desanne eens dat er een grote druk op kinderen is om aan een bepaald verwachtings patroon te voldoen. Ik denk dat dat al veel langer het geval is en dat ook onze ouders te maken hadden met 'erbij horen' of niet door de kleding die je draagt of speelgoed wat je wel of niet hebt.

Het verschil met de huidige tijd is dat er zoveel meer aandacht op consumentisme en bezit is komen te liggen waardoor de dingen die je bezit heel erg mee zijn gaan bepalen wie je bent, of in ieder geval hoe je over wilt komen op anderen. Mij valt ook op dat kinderwinkels onderverdeeld zijn in 2 segmenten: roze en glitter bestemd voor meisjes.....en de rest. Als moeder van een dochter die helemaal niet houdt van roze maar die wel heel zelfbewust is en oog heeft voor wat 'in' is, is het regelmatig puzzelen hoe zij haar eigen smaak tot haar recht kan komen. Dat geldt trouwens - in ieder geval met kleding- ook voor haar broers die niet houden van doodskoppen, soldaten, tanks of geweren op hun kleding en ook niet van zwart, bruin of donkergroen. Welke 'kids trendwatcher' komt op het idee dat kinderen niets liever willen dan rondlopen in zwart of donkergrijs?

Normale kinderen zonder stoornissen die lekker in hun vel zitten kiezen uit zichzelf geen zwart leerde ik in mijn opleiding en ik denk dat dat waar is.

Ik ben het met Desanne van Brederode eens dat de keuze voor meisjes veel eendimensionaler is: alles is prinses of fee en gericht op er mooi uitzien of spelen met poppen die er mooi uit zien. Ontdekken, construeren, problemen oplossen, experimenteren voor meisjes is dat allemaal beperkt in het format dat het eindresultaat altijd gericht is op uiterlijk waar jongens zich blijkbaar op meer terreinen mogen ontwikkelen.

Vragen we wel eens aan onze kinderen wat zij zelf nu echt leuk vinden? En zijn we dan in staat om ook te horen wat hun antwoorden zijn? Kunnen we accepteren dat kinderen keuzes maken die lijnrecht ingaan tegen wat wij comfortabel of normaal of leuk vinden? Kunnen wij als opvoeders kinderen de ruimte laten om hun individualiteit te ontplooien?

Dat vraagt als eerste denk ik dat wij als volwassenen stevig op onze eigen benen staan. In hoeverre zijn wij zelf eigenlijk in staat om onafhankelijk te denken en onze eigen keuzes te maken, ook als die ingaan tegen de algemeen heersende opvattingen?